অনুশীলনীঃ
(১) উত্তৰ লিখা-
(ক) কি কি কাৰণত পৰৱৰ্তী বৈদিক কালত ভাৰতীয় মানুহৰ মনত নতুন ভাৱধাৰা গঢ়ি উঠিছিল ?
উত্তৰঃ (১) আৰ্যসকলৰ প্ৰৱল বৰ্ণভেদ প্ৰথাৰ ফলত ক্ষত্ৰিয়সকলতকৈ বাহ্মণসকলৰ মৰ্যাদা বৃদ্ধি পাইছিল ৷ কিন্তু কালক্ৰমত ক্ষত্ৰিয় ৰজাসকল ৰাজনৈতিক, অৰ্থনৈতিক , সামজিক আদি সকলো ক্ষেত্ৰতে ক্ৰমে শক্তিশালী হৈ উঠিবলৈ ধৰে ৷ গতিকে ৰজাই ব্ৰাহ্মণৰ সমমৰ্যাদা দাবী কৰিছিল ৷ তাৰ ফলশ্ৰুতিত ব্ৰাহ্মণ আৰু ক্ষত্ৰিয়ৰ মাজত সংঘাতৰ সৃষ্টি হৈছিল ৷
(২) বৈদিক যুগৰ শেষলৈ আৰ্যসকলৰ মাজত যাগ-যজ্ঞ, পূজা পাতল, দান-দক্ষিণা, বলি বিধান আদি বৃদ্ধি পোৱাৰ উপৰি ই অধিক জঠিল প্ৰথাত পৰিণত হৈছিল ৷ এনে জটিল ধৰ্মীয় কথা-কাণ্ডই সৰ্বসাধাৰণ মানুহক বাৰুকৈয়ে অসন্তুষ্ট কৰি তুলিছিল ৷ কিয়নো সৰ্বসাধাৰণ মানুহে বেদ-উপনিষদ আদিৰ অৰ্থ নজনাকৈ দান-দক্ষিণা দিব লাগিছিল আৰু নিজৰ পোহনীয়া জীৱ-জন্তুক বলি হিচাপে আগবঢ়াব লাগিছিল ৷ ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে তেওঁলোকে সহজ সৰল ধাৰ্মিক জীৱন-যাপন কৰাটোহে চিন্তা কৰিবলৈ ধৰে ৷
(৩) আৰ্থ-সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ লগে লগে নগৰ-চহৰৰ বিস্তাৰ, ব্যৱসায় বানণজ্যৰ প্ৰসাৰ , নানান কাৰিকৰী লোকৰ সংখ্যা বৃদ্ধিয়ে সমাজত নতুন চিন্তাধাৰা আনি দিছিল ৷ ফলত মানুহৰ মনত নতুন মৌলিক চিন্তাধাৰা সৃষ্টি হোৱাৰ লগতে ধৰ্মীয় আৰু সামাজিক সচেতনতা বৃদ্ধি পাইছিল ৷
(খ) জৈন ধৰ্মৰ মূল নীতি শিক্ষা কেইটা কি কি ?
উত্তৰঃ ১/ অহিংসা ২/ সত্যবাদিতা ৩/ চুৰি নকৰা ৪/ ত্যাগ ৫/ ব্ৰহ্মচৰ্য
(গ) জৈন ধৰ্ম ভাৰতৰ কোন কোন ঠাইত বিস্তৃত হৈছিল ?
উত্তৰঃ উত্তৰ ভাৰত, গুজৰাট , তামিলনাডু , কৰ্ণাটক আদিত ৷
(ঘ) গৌতম বুদ্ধৰ ধৰ্মৰ প্ৰতি মন ঢাল খোৱাৰ মূলতে কি আছিল ?
উত্তৰঃ গৌতম বুদ্ধৰ ধৰ্মৰ প্ৰতি মন ঢাল খোৱাৰ মূলতে আছিল মানুহৰ সুখ-শান্তিৰ উপায় বিচৰা কাৰণ তেওঁক ৰাজ কাৰেঙৰ সকলোবিলাক লাহ-বিলাহ, সুখ-সম্ভোগে তেওঁক সুখী কৰিব পৰা নাছিল ৷
(ঙ) কিহৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি বৌদ্ধ মতবাদ গঢ়ি উঠিছিল ?
উত্তৰঃ গৌতম বুদ্ধই সকলো জীৱৰ প্ৰতি দয়া, অহিংসা আৰু সমাজৰ ভেদ-ভাৱ পাহৰি এক শুদ্ধ জীৱন-যাপন কেনেকৈ কৰিব পাৰি সেই কথা মানৱ জাতিক জনালে ৷ তেওঁৰ উপলদ্ধিখিনি মানুহৰ মাজত বিলাই এক নতুন মতবাদ প্ৰতিষ্ঠা কৰি গ'ল ৷
(চ) বৌদ্ধ বিহাৰবোৰৰ কাম কি আছিল ?
উত্তৰঃ বৌদ্ধ ধৰ্মৰ কথা তথা মতবাদসমূহ প্ৰচাৰ কৰাটো বৌদ্ধ বিহাৰবোৰৰ কাম আছিল ৷
(ছ) পৰৱৰ্তী সময়ত ৰজাসকলে বৌদ্ধধৰ্ম প্ৰচাৰৰ বাবে কি কি ব্যৱস্থা হাতত লৈছিল ?
উত্তৰঃ পৰৱৰ্তী সময়ত ৰজাসকলে বৌদ্ধধৰ্ম প্ৰচাৰৰ বাবে বিভিন্ন কাৰ্যসূচী হাতত লৈছিল ৷ বিভিন্ন ঠাইত স্থায়ীভাৱে বৌদ্ধ মঠ-মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰাৰ উপৰি এইবোৰত বুদ্ধৰ বাণী আৰু বৌদ্ধ চিত্ৰ শিল্প অংকিত কৰিছিল ৷ ইয়াৰ উপৰি তেওঁলোকে নিজ ৰাজ্যত ' বৌদ্ধ মহামেল' আয়োজন কৰি তালৈ দেশ-বিদেশৰ বহতো গুণী-জ্ঞানী, দাৰ্শনিক পণ্ডিতক আমন্ত্ৰণ কৰি আনি ধৰ্ম চৰ্চা কৰিছিল ৷
(২) সত্য অসত্য নিৰূপণ কৰা -
(ক) জৈন ধৰ্মই কৰ্মফল আৰু পুনৰ্জন্ম বিশ্বাস কৰে ৷
(খ) বুদ্ধদেৱে বলি বিধানত বেছি গুৰুত্ব দিছিল ৷
(গ) বুদ্ধদেৱে সাৰনাথত দিব্য জ্ঞান লাভ কৰিছিল ৷
(ঘ) বৌদ্ধ সংঘবোৰত বুদ্ধৰ বাণীসমূহ চৰ্চা কৰা হৈছিল ৷
(ঙ) সকলো বয়সৰ লোকে বৌদ্ধসংঘৰ সদস্য হ'ব পাৰিছিল ৷
উত্তৰঃ
(ক) সত্য ৷
(খ) অসত্য ৷
(গ) অসত্য ৷
(ঘ) সত্য ৷
(ঙ) সত্য ৷
(৩) চমুকৈ উত্তৰ লিখা -
(ক) ক্ষত্ৰিয়সকলে বাহ্মণৰ কিয় সম মৰ্যদা দাবী কৰিছিল ?
উত্তৰঃ ক্ষত্ৰিয়সকলে ৰাজনৈতিক, অৰ্থনৈতিক, সামাজিক আদি সকলো ক্ষেত্ৰত ক্ৰমে শক্তিশালী হৈ উঠিবলৈ ধৰে ৷ সেইবাবে ক্ষত্ৰিয়সকলে ব্ৰাহ্মণৰ সমমৰ্যাদা দাবী কৰিছিল ৷
(খ) মহাবীৰে কিয় 'জিন' উপাধি পাইছিল ?
উত্তৰঃ মহাবীৰে তপস্যাৰ জৰিয়তে ইন্দ্ৰিয় জয় কৰিছিল সেইবাবে তেওঁ 'জিন' উপাধি পাইছিল ৷
(গ) জৈন ধৰ্মৰ ভাগ দুটাৰ নাম কি কি ?
উত্তৰঃ জৈন ধৰ্মৰ ভাগ দুটাৰ নাম হ'ল - শ্বেতাম্বৰ আৰু দিগম্বৰ ৷
(ঘ) বুদ্ধদেৱে প্ৰথম ক'ত ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰিছিল ?
উত্তৰঃ বুদ্ধদেৱে প্ৰথমে বাৰাণসীৰ ওচৰৰ সাৰনাথত ধৰ্ম প্ৰচাৰ কৰিছিল
(ঙ) বৌদ্ধ ধৰ্মৰ মূল মতবাদ কি আছিল ?
উত্তৰঃ সকলো জীৱৰ প্ৰতি দয়া, অহিংসা আৰু সমাজৰ ভেদ-ভাৱ পাহৰি এক শুদ্ধ জীৱন-যাপন কৰাটোৱেই বৌদ্ধ ধৰ্মৰ মূল মতবাদ ৷
(৪) বৌদ্ধ ধৰ্ম আৰু জৈন ধৰ্মৰ মাজৰ মিলখিনিৰ এখন তালিকা বনোৱা ৷
উত্তৰঃ (ক) যাগ-যজ্ঞ, জাতিভেদ আৰু বলি বিধানৰ প্ৰয়োজন নাই ৷
(খ) নীতি শিক্ষাৰ ভিতৰত -সৎ কৰ্ম , সৎ জ্ঞান আৰু সৎ ব্যৱহাৰৰ মিল আছে ৷
(৫) 'ক' অংশৰ লগত 'খ' অংশ মিলোৱো -
'ক' অংশ 'খ' অংশ
(ক) ত্ৰিপিটক বৌদ্ধ ধৰ্মগ্ৰন্থ
(খ) কুশীনাৰা প্ৰাকৃত ভাষাৰ কাব্য
(গ) কৈৱল্য মহাবীৰৰ জন্মস্থান
(ঘ) কুন্দপুৰ জৈন ধৰ্মগ্ৰন্থ
(ঙ) পূৰ্ব বুদ্ধদেৱৰ জন্মস্থান ৷
তপস্যাৰ অন্তত মহাবীৰে লাভ কৰিছিল
বুদ্ধদেৱৰ মহাপৰিনিৰ্বাণৰ ঠাই
উত্তৰঃ
(ক) ত্ৰিপিটক -----------> বৌদ্ধ ধৰ্মগ্ৰন্থ
(খ) কুশীনাৰা ------------>বুদ্ধদেৱৰ জন্মস্থান
(গ) কৈৱল্য-------------> তপস্যাৰ অন্তত মহাবীৰে লাভ কৰিছিল
(ঘ) কুন্দপুৰ -----------> মহাবীৰৰ জন্মস্থান
(ঙ) পূৰ্ব ----------------> প্ৰাকৃত ভাষাৰ কাব্য
Please don't use spam link in the comment box.