(১) তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ উত্তৰ দিয়া-
(ক) পৃথিৱীৰ মেৰুদণ্ডডাল কক্ষতলৰ লগত কিমান ডিগ্ৰী কোণ কৰি আছে ?
উত্তৰঃ ৬৬½° কোণ ৷
(খ) পৃথিৱীয়ে নিজ কক্ষপথত সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে এপাক ঘূৰিবলৈ কিমান সময় লাগে ?
উত্তৰঃ ৩৬৫ দিন আৰু প্ৰায় ৬ ঘণ্টা ৷
(গ) পোহৰ বৃত্ত কাক বোলা হয় ?
উত্তৰঃ পৃথিৱীখনত দিন আৰু ৰাতি হোৱা অংশ দুটা কাল্পনিক বৃত্তই দুভাগ কৰিছে ৷ এই বৃত্তটোক পোহৰ বৃত্ত বোলা হয় ৷
(ঘ) বছৰৰ কোন কোন তাৰিখত বিষুৱ ৰেখাৰ ওপৰত সূৰ্য্যৰ ৰশ্মি হেলনীয়াভাৱে পৰে ?
উত্তৰঃ ২১ মাৰ্চ আৰু ২৩ ছেপ্তেম্বৰ ৷
(২) তলৰ প্ৰশ্নবোৰৰ চমু উত্তৰ দিয়া-
(ক) আহ্নিক গতি আৰু বাৰ্ষিক গতি বুলিলে কি বুজা ?
উত্তৰঃ পৃথি্বীয়ে নিজ মেৰুদণ্ডৰ ওপৰত পশ্চিমৰ পৰা পূবলৈ সম্পূৰ্ণ এপাক ঘূৰাকে আৱৰ্তন বা আহ্নিক গতি বোলা হয় ৷
পৃথিৱীয়ে নিজ কক্ষপথেৰে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰা যি গতি তাকেই পৰিভ্ৰমণ বা বাৰ্ষিক গতি বোলা হয় ৷
(খ) আহ্নিক গতিৰ ফলত পৃথিৱীত দিন-ৰাতি কেনেকৈ হয় বুজাই লিখা ৷
উত্তৰঃ পৃথিৱীয়ে নিজ মেৰুদণ্ডৰ ওপৰত পশ্চিমৰ পৰা পূবলৈ সম্পূৰ্ণ এপাক ঘূৰাকে আৱৰ্তন বা আহ্নিক গতি বোলে ৷ আমি জানো যে পৃথিৱীৰ নিজা পোহৰ নাই ৷ পৃথিৱীয়ে সূৰ্য্যৰ পৰাহে পোহৰ আৰু তাপ পায় ৷ পৃথিৱীখনৰ আকৃতি প্ৰায় ঘূৰণীয়া হোৱা বাবে সূৰ্য্যৰ পোহৰ কোনো এটা মুহূৰ্ততে ইয়াৰ আধা অংশতহে পৰে ৷ অৰ্থাৎ পৃথিৱীয়ে নিজ মেৰুদণ্ডৰ ওপৰত পশ্চিমৰ পৰা পূবলৈ ঘূৰি থাকোঁতে যিটো ফাল সূৰ্য্যৰ মুখা-মুখি হয় তাত পোহৰ পৰে আৰু তাৰ বিপৰীত ফালত পোহৰ নপৰে ৷ পোহৰ পৰা অংশত দিন আৰু তাৰ বিপৰীতে থকা পোহৰ নপৰা অংশত ৰাতি হয় ৷
দিন ৰাতিৰ ধাৰণাটো ভালকৈ বুজিবৰ বাবে এটা গোলক আৰু টৰ্চ লাইট লোৱা হ'ল ৷ এতিয়া গোলকটো আন্ধাৰ কোঠাত ৰাখি গোলকটোৰ আধা অংশত পোহৰ পৰাকৈ টৰ্চ লাইটটো জ্বলাই স্থিৰ কৰি ৰাখা ৷ অন এজনে গোলকটো লাহে লাহে পশ্চিমৰ পৰা পূবলৈ ঘূৰাই দিয়া ৷ এইদৰে ঘূৰাই থাকোঁতে গোলকটোৰ আধা অংশত পোহৰ পৰিব আৰু আনটো অংশ আন্ধাৰ হ'ব ৷ এইদৰেই পৃথিৱীৰ উপৰিভাগত দিন ৰাতি হয় ৷
ঠিক এইদৰেই আহ্নিক গতিৰ ফলত পৃথিৱীত দিন-ৰাতি হয় ৷
(গ) অধিবৰ্ষ বুলিলে কি বুজা ?
উত্তৰঃ প্ৰতি চাৰি বছৰৰ মূৰে মূৰে ফেব্ৰুৱাৰী মাহত এদিন বঢ়াই ২৮ দিনৰ পৰিৱৰ্তে ২৯ দিন গণনা কৰা হয় ৷ এনেকৈ যিটো বছৰত এটা দিন বঢ়াই লোৱা হয় সেই বছৰটোক অধিবৰ্ষ বা লিপ্ ইয়েৰ বোলা হয় ৷
(ঘ) কৰ্কট সংক্ৰান্তি আৰু মকৰ সংক্ৰান্তিৰ পাৰ্থক্য নিৰূপণ কৰা ৷
উত্তৰঃ
|
কৰ্কট সংক্ৰান্তি |
মকৰ সংক্ৰান্তি |
|
(ক)পৃথিৱীয়ে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে পৰিভ্ৰমণ কৰি
থাকোঁতে ২১ জুন তাৰিখে সূৰ্য্যৰ ৰশ্মি কৰ্কট ক্ৰান্তিৰ ওপৰত পোনপটীয়াভাৱে পৰে ৷
এই অৱস্থাটোকে কৰ্কট সংক্ৰান্তি বোলে ৷ (খ)২১ জুন তাৰিখে উত্তৰ গোলাৰ্ধত থকা ঠাইসমূহত
বছৰটোৰ ভিতৰত দিন আটাইতকৈ দীঘল আৰু ৰাতি আটাইতকৈ চুটি হয় ৷ (গ) এই সময়ছোৱাত উত্তৰ গোলাৰ্ধত গ্ৰীষ্মকাল হয়
আৰু দক্ষিণ গোলাৰ্ধত শীতকাল বিৰাজ হয় ৷ |
(ক)পৃথিৱী আগবাঢ়ি গৈ থাকোঁতে ২২ ডিচেম্বৰৰ
দিনা সূৰ্য্যৰ ৰশ্মি মকৰ ক্ৰান্তিত লম্বভাৱে পৰে ৷ ইয়াক মকৰ সংক্ৰান্তি বোলে ৷ (খ)২২ ডিচেম্বৰ তাৰিখে দক্ষিণ গোলাৰ্ধত থকা ঠাইসমূহত বছৰটোৰ ভিতৰত দিন দীঘল আৰু ৰাতি চুটি হয় আৰু উত্তৰ গোলাৰ্ধত ৰাতি দীঘল আৰু দিন চুটি হয় ৷ (গ) এই সময়ছোৱাত দক্ষিণ গোলাৰ্ধত গ্ৰীষ্মকাল
আৰু উত্তৰ গোলাৰ্ধত শীতকাল হয় ৷ |
(ঙ) পৃথিৱীৰ বাৰ্ষিক গতি নথকাহেঁতেন ধৰাপৃষ্ঠত কেনেধৰণৰ পৰিৱেশ বিৰাজ কৰিলেহেঁতেন বুজাই লিখা ৷
উত্তৰঃ বাৰ্ষিক গতিৰ ফলত একোটা অঞ্চলত বছৰটোৰ বিভিন্ন সময়ত বিভিন্ন ঋতু বিৰাজ কৰা দেখিবলৈ পাওঁ ৷ ঋতুৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে মানুহৰ উপৰি উদ্ভিদৰো যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন ঘটে ৷ ঋতু অনুযায়ী মানুহে বিভিন্ন উৎসৱ-পাৰ্বন আদি পালন কৰি আহিছে ৷ যদি পৃথিৱীৰ বাৰ্ষিক গতি নথকাহেঁতেন ধৰাপৃষ্ঠত এনেধৰণৰ পৰিৱেশ বিৰাজ নকৰিলেহেঁতেন ৷
(চ) পৃথিৱীৰ কক্ষপথ বুলিলে কি বুজা ? কক্ষপথৰ এটা চিত্ৰ আঁকি দেখুওৱা ৷
উত্তৰঃপৃথিৱীয়ে যিটো বৃত্তাকাৰ পথেৰে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰে সেই পথটোক পৃথিৱীৰ কক্ষপথ বোলে ৷
(৩) শুদ্ধ
উত্তৰবোৰত (✓) চিহ্ন দিয়া -
উত্তৰবোৰত (✓) চিহ্ন দিয়া -
(ক) পৃথিৱী সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰা গতিটোৰ নাম কি ?
(১) আহ্নিক গতি
(২) মেৰুদণ্ড
(৩) বাৰ্ষিক গতি
(খ) বিষুৱ ৰেখাত সূৰ্য্যৰ পোহৰ কোন তাৰিখত পোনে পোনে পৰে ?
(১) ২১ মাৰ্চ
(২) ২১ জুন
(৩) ২২ ডিচেম্বৰ
(গ) পৃথিৱীৰ উপৰিভাগত ঋতু পৰিৱৰ্তন হোৱাৰ কাৰণ -
(১) বাৰ্ষিক গতি
(২) আহ্নিক গতি
(৩) এই দুটা গতিৰ এটাও নহয়
(ঘ) অধিবৰ্ষৰ মুঠ দিনৰ সংখ্যা হ'ল -
(১) ৩৬৫ দিন
(২) ৩৬৬ দিন
(৩) ৩৬৫½° দিন
(ঙ) মকৰ সংক্ৰান্তি হোৱা দিনটো হ'ল -
(১) ২৩ ছেপ্তেম্বৰ
(২) ২১ মাৰ্চ
(৩) ২২ ডিচেম্বৰ
উত্তৰঃ
(ক) পৃথিৱী সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰা গতিটোৰ নাম কি ?
(১) আহ্নিক গতি ✓
(২) মেৰুদণ্ড
(৩) বাৰ্ষিক গতি
(খ) বিষুৱ ৰেখাত সূৰ্য্যৰ পোহৰ কোন তাৰিখত পোনে পোনে পৰে ?
(১) ২১ মাৰ্চ ✓
(২) ২১ জুন
(৩) ২২ ডিচেম্বৰ
(গ) পৃথিৱীৰ উপৰিভাগত ঋতু পৰিৱৰ্তন হোৱাৰ কাৰণ -
(১) বাৰ্ষিক গতি ✓
(২) আহ্নিক গতি
(৩) এই দুটা গতিৰ এটাও নহয়
(ঘ) অধিবৰ্ষৰ মুঠ দিনৰ সংখ্যা হ'ল -
(১) ৩৬৫ দিন
(২) ৩৬৬ দিন✓
(৩) ৩৬৫½° দিন
(ঙ) মকৰ সংক্ৰান্তি হোৱা দিনটো হ'ল -
(১) ২৩ ছেপ্তেম্বৰ
(২) ২১ মাৰ্চ
(৩) ২২ ডিচেম্বৰ ✓
(৪) খালী ঠাই পূৰ কৰা -
(ক) পৃথিৱীয়ে নিজ মেৰুদণ্ডৰ ওপৰত এপাক মৰা ঘূৰণকে _______ বোলে ৷
(খ) পৃথিৱীয়ে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰা পথটোক _____ বোলে ৷
(গ) _____ ঋতুৰ সময়ত দিন আটাইতকৈ চুটি হয় ৷
(ঘ) পৃথিৱীৰ সোঁমাজেৰে উত্তৰ মেৰু আৰু দক্ষিণ মেৰু সংযোগ কৰা কাল্পনিক ৰেখাডালৰ নাম ____৷
(ঙ) মকৰক্ৰান্তি বৃত্তটো পৃথিৱীৰ ____ গোলাৰ্ধত কল্পনা কৰা হৈছে ৷
(চ) পৃথিৱীয়ে ইয়াৰ কক্ষতলৰ লগত ___ কোণ হেলনীয়া হৈ থাকে ৷
উত্তৰঃ
(ক) পৃথিৱীয়ে নিজ মেৰুদণ্ডৰ ওপৰত এপাক মৰা ঘূৰণকে আহ্নিক গতি বোলে ৷
(খ) পৃথিৱীয়ে সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰা পথটোক কক্ষপথ বোলে ৷
(গ) গ্ৰীষ্ম ঋতুৰ সময়ত দিন আটাইতকৈ চুটি হয় ৷
(ঘ) পৃথিৱীৰ সোঁমাজেৰে উত্তৰ মেৰু আৰু দক্ষিণ মেৰু সংযোগ কৰা কাল্পনিক ৰেখাডালৰ নাম মেৰুদণ্ড ৷
(ঙ) মকৰক্ৰান্তি বৃত্তটো পৃথিৱীৰ দক্ষিণ গোলাৰ্ধত কল্পনা কৰা হৈছে ৷
(চ) পৃথিৱীয়ে ইয়াৰ কক্ষতলৰ লগত ৬৬½° কোণ হেলনীয়া হৈ থাকে ৷
Please don't use spam link in the comment box.